Over Maarten Tromp

Maarten Tromp (1980) studeerde in 2005 af aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Hij is een verhalenverteller, of dat nu verhalen zijn die hij maakt in Amsterdam of elders in de wereld.

Maarten Tromp

De Volkskrant gaf 4 sterren voor zijn fotoboek over de Indische Buurt in Amsterdam. Over de De buurman, z’n ex en de eigenaar van de wasserette schreef de krant ‘het fotoboek waarmee de jonge fotograaf Maarten Tromp (1980) in een klap een klassieker op de wereld schopt.’ Onder de noemer de Amsterdam Archieven werkt hij nu aan zijn groeiende archief met al meer dan 17 jaar Amsterdamse fotografie. Zijn serie Primates was te zien in het Nederlands Fotomuseum.

 

Primates, Nederlands Fotomuseum, 2020

Je werd genomineerd voor de Somfy Photography Award 2020. Je toonde in het Nederlands Fotomuseum werken uit de serie Primates. Karaktervolle en wat ons betreft ontroerende portretten van apen in opvangcentra. Wij begrijpen dat je een persoonlijke betrokkenheid hebt met dit onderwerp? Wil je hier iets meer over vertellen?

Dit verhaal is ontstaan vanuit mijn werk als vrijwilliger in de dierverzorging bij Stichting AAP. Ik ben geïnteresseerd in hoe we ons tot deze dieren, onze naaste verwanten, verhouden. En hoe dit weer vorm krijgt in de manier waarop we hen afbeelden. Bovendien is de manier waarop we als menselijke soort met hen en hun leefomgeving omgaan een spiegel voor onze eigen conditie.

Dat heeft de covid-pandemie nog eens extra duidelijk gemaakt. Portretten bieden bij uitstek de gelegenheid om naar elkaar te kijken, en zodoende naar onszelf.

 

Maarten Tromp, Peggy (2020) uit de serie Primates

Kun je iets meer vertellen over de geportretteerden Peggy, Toto en Teten?

Net als wanneer ik mensen portretteer neem ik de tijd voor een foto en is het contact belangrijk. Ik zoek naar de momenten dat licht en expressie samenvallen. Zoals alle dieren in opvangcentra hebben de geportretteerden in deze serie ieder hun eigen verhaal.

Peggy werd in 1993 in een Duits circus geboren. Daar trad zij op samen met haar ouders, zus en een andere volwassen chimpansee. Zij leefden in een compartiment van een vrachtwagen. In 2001 werden ze gered en momenteel verblijven de zussen samen bij Stichting AAP in Alicante, Spanje, waar ik de foto maakte.

Ik werd als onbekende man aanvankelijk niet zo warm ontvangen door Peggy en de man van de groep werd erbij gehaald. Hij liet zich gelden door rechtop te lopen en stenen naar me te gooien; dat maakt wel indruk. Het portret maakte ik toen de rust was teruggekeerd. Het oogcontact en haar blik raken me.

 

Toto (2020) uit de serie Primates

Toto werd geboren in Kameroen en bracht vele jaren door in het kleine Spaanse circus Orfeo, waar hij onderdeel was van een soort mini-dierentuin. In het buitenverblijf van de opvang creëerde ik een fotostudio door een zwart doek op te hangen en de zachte ochtendzon te gebruiken. In het portret zie ik zijn kracht en zijn berusting, wijsheid misschien zelfs.

Er is de onvermijdelijke associatie met het beroemde beeld van Rodin. Wat is projectie van ons als mens? Is hij zich bewust van de camera en poseert hij hier zoals hij in het circus deed? Overigens werd de studio kort daarna door een groepsgenoot van Toto ontmanteld. Toto was al op leeftijd en is een jaar nadat ik de foto maakte overleden. Ik ben blij dat ik dit portret nog van hem heb kunnen maken als een klein eerbetoon.

 

Teten (2020) uit de serie Primates

Teten is een zwarte kuifmakaak die ik in Noord-Sulawesi, Indonesië, fotografeerde tijdens de eerste lockdown in maart 2020. Terwijl de wereld tot stilstand kwam had ik de kans om te fotograferen in het verlaten opvangcentrum Tasikoki in het bos bij Bitung. Alleen een klein aantal dierverzorgers was nog aanwezig en er golden strikte regels om de apen te beschermen tegen het virus.

Maar voor de dieren gold die verstilling niet: je ziet de waterdruppels op zijn neus en de verwonding van een gevecht de dag ervoor. Dit contrast vormde de basis voor het portret. Teten maakte deel uit van een grote groep die een paar maanden later, na jaren in het opvangcentrum, is uitgezet in de bossen van Gunung Ambang.

 

‘PS Camera’ Museum Hilversum, 2016

Voor het project PS Camera werkte je met een Rolleiflex camera van Maria Austria (1915-1975). Je maakte bijzondere zwart wit portretten op straat in Amsterdam. Kun je iets meer vertellen over dit project en de geportretteerden?

Het project PS Camera verbond hedendaagse fotografen met de grote namen uit de Nederlandse fotogeschiedenis. Dat deed ze door die nieuwe generatie te laten werken met de camera’s van die iconen. Ik had toen de eer om met de camera van Maria Austria te werken. Haar werk inspireert me.

 

 

Austria fotografeerde zowel de podiumkunsten in de theaters als documentaire op straat en ik zie daar ook een sterke kruisbestuiving plaatsvinden. Ze fotografeerde het theater van de straat en haar straatbeelden bevatten naast menselijkheid en emotie, veel humor en vaak een sterke choreografie.

Met het theater van Austria in gedachten en reflecterend op de huidige tijdsgeest waarin mensen zichzelf continu op een podium plaatsen heb ik deze serie gemaakt. De portretten komen allemaal voort uit ontmoetingen met mensen in de stad.
Ook hierna ben ik blijven fotograferen met de Rolleiflex van Maria Austria. Onlangs heeft haar nicht, beeldend kunstenares Helly Oestreicher mij deze camera geschonken, ik ben daar heel dankbaar voor.

 

 

Recent ben je met de Amsterdam Archieven begonnen. Is dat een vervolg hierop?

Ik heb altijd veel op straat gefotografeerd in Amsterdam. Dit begon grotere vormen aan te nemen toen ik na mijn afstuderen in 2005 begon te fotograferen voor mijn fotoboek ‘De buurman, z’n ex en de eigenaar van de wasserette’ (2008). En dit is eigenlijk nooit opgehouden, met een schat aan, vooral analoog, materiaal tot gevolg. Veel van deze beelden heb ik niet eerder vertoond. Straten, momenten en ontmoetingen, gefotografeerd met een open blik en ruimte voor interactie en intimiteit.

 

Maarten Tromp, uit de serie Groups

Onder de naam de Amsterdam Archieven ben ik nu begonnen deze foto’s te scannen en de wereld in te brengen. De historische waarde geeft de foto’s nog een extra laag; met het verstrijken van de tijd zie je de stad veranderen. En het archief groeit door, ik ben nog steeds op straat te vinden met mijn camera.

 

 

Je bent ook betrokken geweest bij een tweetal projecten rond de nalatenschap van Ed van der Elsken. Voel je een persoonlijke verwantschap met zijn werk?

Er zijn zeker raakvlakken en zijn werk raakt me steeds weer opnieuw. Zijn openheid, enthousiasme en liefde voor het medium zie je terug in al zijn werk. Zijn oog voor de mens in alle hoedanigheden, de outsiders, de mensen die hém raken. Mooi hoe zijn werk zowel een sociaal als een persoonlijk document is.

In opdracht van zijn nabestaanden heb ik de website edvanderelsken.nl geproduceerd. Daarnaast ben ik gevraagd voor de grote solotentoonstelling Lust for Life | Ed van der Elsken in Colour in het Nederlands Fotomuseum een eigen uitvoering te maken van een onafgerond werk van Ed van Elsken. Met de foto’s, geluidsopnames en notities die hij maakte tijdens zijn verblijf in Tokyo in 1986, maakte ik een moderne dia-geluidshow. Het was bijzonder om op deze manier dieper in zijn werk te duiken.

 

Maarten Tromp, Future Islands WTC Amsterdam 2017

Bio

In zijn verhalen legt documentaire fotograaf en filmmaker Maarten Tromp (Amsterdam, 1980) de moderne samenleving vast, kritisch en betrokken, en vaak met een luchtige ondertoon. Daar waar de mens buiten beeld raakt, plaatst hij deze weer centraal.

Tromp is een chroniqueur van het moderne leven, met veel aandacht voor details en voor het verloop van de tijd. Als wandelaar observeert, associeert en onderzoekt hij achterliggende structuren, ingegeven door zijn interesse in geschiedenis en biologie. Zijn beelden vormen levendige vertellingen.

Tromp studeerde in 2005 af aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Zijn portretten van mensen in de straten van Amsterdam-Oost bracht hij samen in het goed ontvangen fotoboek ‘De buurman, z’n ex en de eigenaar van de wasserette’ (2008). De serie ‘Herinneringen aan Zwarte Piet’ (2015-heden) was in 2018 te zien op het Addis Foto Fest in Ethiopië. ‘Primates’ werd in 2020 vertoond in het Nederlands Fotomuseum. Zijn werk was daarnaast te zien in o.a. het Cobra Museum voor Moderne Kunst, Museum Hilversum, FOTODOK en Fotofestival Naarden.

Deel deze pagina