Als jongste deelnemer aan de tentoonstelling van de Koninklijke Prijs voor de Vrije Schilderkunst is haar werk nog tot en met aanstaande zondag 4 november te zien. Juist daar toont ze een niet minder indrukwekkend klein portret dat al tijdens de opening een nieuwe eigenaar vond.
Hoi RaQuel, ben je al een beetje bekomen van de ontmoeting met Hare Majesteit?
Ja zeg dat wel, ik heb erg genoten van de opening van de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst 2012. Het was geweldig om meteen na mijn afstuderen hier aanwezig te mogen zijn. Ik moet eerlijk bekennen dat ik me er niks bij voor kon stellen. Maar de ontmoeting en het gesprek met Hare Majesteit was super leuk!
En ook het ontmoeten van nieuwe mensen en de ontvangst van m’n werk heeft zeker indruk op mij gemaakt! Het was gewoon een super avond, die ik graag nog een keer over zou willen doen!
Is het waar dat de koningin nogal enthousiast was over je schilderij?
Ze was heel enthousiast over het schilderij. Ze was erg nieuwsgierig naar het materiaalgebruik en de manier waarop het werk is gemaakt. Ik heb hier dan ook met haar een leuk gesprek over gehad. Na afloop kwam een hofdame me vertellen dat Majesteit het werk graag wilde kopen!
Niet gek voor een debutant, want je bent eigenlijk nog maar net afgestudeerd toch?
Haha… ja, eerlijk gezegd had ik dit ook niet helemaal verwacht. Ik ben net afgestudeerd aan het HKU. En dit is het eerste jaar los van de opleiding, ik ben eigenlijk net voor mezelf ben begonnen. Het bevalt me super! Ik heb tijd en ruimte voor nieuwe projecten en kan experimenteren met mijn materialen, formaten en ideeën.
Je hebt behalve in Utrecht ook nog gestudeerd in Amsterdam bij de Rietveld academie?
Ik ben begonnen op de Rietveld. Helaas door omstandigheden ben ik gestopt toen ik voor het tweede jaar op de academie zat. Dat was in het eerste jaar van de opleiding, hiervoor had ik al de vooropleiding gedaan. Ik ben toen fulltime gaan werken op Schiphol.
Een oud klasgenoot van het Rietveld wees mij op de studie Fine Art aan het HKU. Ik ben naar de open dag van het HKU gegaan. Deze school trok mij onmiddellijk heel erg aan door zijn openheid – en ik heb me dus aangemeld voor de studie Fine Arts. Door deze oud klasgenoot ben ik eigenlijk weer gaan studeren aan de kunstacademie en heb ik nu mij Bachelor – Autonoom.
Las Tres Potencias, 2012 eindexamenshow HKU.
We zagen je al een paar keer voorbij komen afgelopen jaar, bij onder meer de shortlist van de New Energy Prijs voor Aanstormend Jong Talent in Amsterdam-West, en bij podium T met Anne Wenzel in Tilburg. Ook had je al een eerste galerieshow bij Appels gallery in Amsterdam en je hebt momenteel ook nog een solo met enorme doeken bij Sanquin – heb je haast ofzo? 🙂
Het is gewoon leuk, :P, haha.
Het was een super druk jaar, deze exposities, projecten en dan nog mijn eindexamen en natuurlijk de werken maken waarmee ik wilde afstuderen. Op dit moment plan ik mijn grotere projecten wel meer vooruit in plaats van overal meteen in te duiken, wat trouwens wel super leuke ervaringen met zich mee bracht!
Ik wil weer nieuwe series en werk gaan produceren en hiervoor heb ik natuurlijk tijd nodig!. Maar ik vind het heerlijk om bezig te zijn en ik heb het geluk dat ik met zoveel mensen mag en kan samenwerken en probeer hier dan ook van te genieten.
Ingenioso, 2012, olieverf op jute, 33 x 28 cm
En hebben ze bij Sanquin nog een mooie werk aangekocht?
Jaaa!! Ze hebben Cuaicapuro, Las Tres Potencias, 2012, olieverf op jute, 400 x 160 cm, aangekocht. Dus deze hangt sinds afgelopen maandag bij de entree van Sanquin!
Ik kreeg laatst ook een mail van een medewerker bij Sanquin over het feit dat sinds vorige week de expositie afgelopen is en er nu nieuw werk hangt – hij erg moet wennen aan de witte, lege muren. Super om te horen!
Mr No Man, 2012, olieverf op jute, 33 x 28 cm
Je werk sprong er voor ons uit mede omdat het zo lekker vet geschilderd is. Je bent wel een liefhebber van doeken met moddervette pasteuze verflagen niet?
Ik werk graag met de materie. Dit doe ik op rauwe jute. Het materiaal speelt voor mij een grote rol omdat het bijdraagt aan de ervaring van het werk. Op dit moment ben ik bezig met de twee uitersten – als in extreem dik en extreem dunne lagen olieverf of andere materie – met elkaar te combineren.
No name, 2012, olieverf op jute, 30 x 25 cm
Je jaagt er zeker heel wat tubes doorheen? Je arceert, kerft en boetseert in de dikke verf lijkt het. Hoe belangrijk is je materiaal: kwasten, doek en verf voor jou?
Behoorlijk belangrijk ja, op dit moment ben ik bezig om zelf mijn eigen materie te maken, dit omdat tubes olieverf en mijn portemonnee niet zo goed samengaan. Wat ik al zei; de materie is voor mij heel belangrijk – maar ook het proces van het maken en hoe je de materie aanbrengt speelt voor mij een grote rol in de ervaring van het werk.
Hoe komt je werk tot stand? Maak je eerst tekeningen, werk je in series?
Allereerst krijg ik een idee voor een werk of serie, dit kan echt overal gebeuren. Hier maak ik dan snel een mini-schets van op een klein stukje papier zodat ik mij deze kan herinneren. Als het idee voor een langere tijd in mijn hoofd blijft hangen en hij steeds visueel sterker word ga ik deze schets uitbreiden tot een duidelijk beeld. Hierna begin ik honderden foto’s te maken en te zoeken die ik eventueel voor dit beeld zou kunnen gebruiken.
Uit deze stapel foto’s haal ik de voor mij meest voor de hand liggende foto’s eruit. Hiervan maak ik een collage en breng ze dus weer samen tot een geheel. Het is een beeld, een situatie die zou kunnen bestaan, die gebaseerd op de werkelijkheid of juist bestaat maar die in onderdelen nooit heeft plaats gevonden. Dat is erg belangrijk voor mijn werk. Vanaf deze collage begin ik weer te schetsen en hierna kan ik mijn doek opspannen en prepareren en de ondertekening voor het schilderij maken.
Red cap, 2011, olieverf op canvas, 40 x 30 cm
Is het belangrijk voor je om op hypermonumentaal formaat te werken? Wil je de kijker intimideren?
Het is belangrijk voor mijn werk om te intimideren. Het werk gaat over de spanning tussen culturele achtergronden maar ook tussen de personen op het doek en de toeschouwer. Hierbij kan het formaat een hele belangrijke rol spelen om zo de toeschouwer zijn aandacht te trekken of juist af te stoten.
Je werk toont veel tronies en portretten van trotse mannen, of mannen met een vorsende blik, waarom?
Haha, Ik schilder ook soms vrouwen! Haha en ik hou nou eenmaal van mannen. Nee, maar voor mij kan een man voor vele dingen staan, ik gebruik het man-zijnde en het vrouw-zijnde meer als symbool en of status die vaak gebruikt wordt in de onderwerpen waar ik over schilder.
We proeven een soort grimmige grote stadscultuur in je werk – met metrotaferelen en hangende mannen in bars en op straat – waar het van belang lijkt je niet al te kwetsbaar voor te doen, klopt dat?
Dat is aan de toeschouwer of zij zich zo voor doen.
Heb je voorbeelden in de schilderkunst?
Ik heb zeker kunstenaars waar ik veel bewondering voor heb. Het zijn vooral kunstenaars die in de materie zitten en kunstenaars die met de Latijns Amerikaanse, Afrikaanse diaspora en andere culturele achtergronden werken.
Ga je volgend jaar met een paar grote werken iedereen wegblazen bij de Koninklijke Prijs? Kortom, wat zijn je plannen?
Als het mag ga ik volgend jaar toch iets grotere werken inleveren! Verder ben ik op dit moment bezig met de Belofte 8, een kunst initiatief voor afgestudeerden. Wij krijgen en organiseren lezingen en werken naar een prachtige expositie toe. Ook heb ik volgend jaar een solo bij Appels Gallery in Amsterdam. Zelf heb ik nog andere projecten lopen op dit moment en wil ik gewoon heel graag een paar grote mooie doeken af hebben.
Ik wil gewoon weer schilderen!
UPDATE (2019): dit interview is uit 2012. We Like Art was er vroeg bij. Via ons kon je destijds haar portretten kopen voor een zeer sympathiek bedrag. Alle werken zijn inmiddels verkocht. Raquel van Haver deed mee met 7 We Like Art tentoonstellingen sinds 2012.
